Gitarın
modern haline kavuştuktan sonraki tarihine bakacak olursak bile, dünya
tarihinin bir çok anına şahitlik ettiğini ve kimsenin görmediği ama onun
hep orada olduğu gerçeğini, bize sunduğu ezgilerde duyabiliriz. Örneğin
11 eylül 1973 Şili’de gerçekleşen darbede, gitarda kendine düşen yerini
almıştı. Bir çok siyasi suçlu Şili Ulusal Stadyum’una toplatıldı.
Aralarında sanatçılarda vardı. Victor Jara
stadyuma götürülürken en yakın yoldaşını da yanına almıştı “gitarını”.
Stadyuma toplanılan kalabalık içinde bir gitar ezgisi yükseldi önce ve
Venceremos(kazanacağız) şarkısının sözleri dökülüverdi naif bir sesten.
Kalabalık o yöne döndüğünde Victor Jara’nın Venceremos’u haykırdığını
gördü ve eşlik etmeye başladı. Onca ölüm tehdidine rağmen tüm kalabalık,
Victor Jara’ya eşlik ederek çığ gibi büyüyen bir tepkiye sebep olmuştu.
Bu hareketi bastırmak isteyen askerler bir subayın emriyle Victor
Jara’nın ellerini kırdı. Tam her şey kontrol altına alınmışken zayıf bir
ses bir ıslıkla Venceremos’u çalmaya devam etti. Tüm kalabalık artık bu
hareketi şaşkın gözlerle takip ediyordu. Victor Jara kırılan ellerine
aldırmadan şarkısını söylemeye devam etti. Bu, yapılan tüm işkencelere
ve baskılara gösterilen büyük bir tepkiydi. Stadyumdaki herkes de bunun
farkındaydı. Askerler bir dipçikle Victor Jara’nın başını parçaladılar,
ıslık çalmasın diye dilini kestiler ve ellerini de kesip ibret olsun
diye tribünün önüne astılar. Artık Venceremos şarkısı susmuştu. Bir
sessizliğin tabutu olsa da o an yerde parçalanmış gitar, başka
ağaçların gövdesinde tekrar vücut bulup Victor Jara’nın fikirlerini ve
sanatını takip eden bir çok sanatçı tarafından çalınmaya devam etmişti.
"Yeni şarkı" ekolünün öncüsü o gün ölmek yerine tekrar doğmuştu. Her baş
kaldırışın türküsü, Victor Jara’nın elleriyle çalınmaya başlandı.
Gitar, tarihe notunu o gün böyle düştü. Victor Jara’nın o en meşhur
şarkısına baktığımızda, “Manifesto”nun sözleri bir çığ olarak büyümüş ve
başka şarkılarda tekrar ruh bulmuştu. Tıpkı Ortaçgil & Kızılok
ortak yapımı olan “Biz Şarkılarımızı” şarkısının sözlerinde olduğu gibi :
Victor Jara:
Şarkım ne gelip geçici övgüler düzer
Ne de başkalarına ün katar,
Yoksul ülkemin
Kök salmıştır toprağına.
Orada, her şeyin bittiği
Ve her şeyin başladığı yerde,
Söylerim o her zaman yiğit ve derin
Sonsuza dek yeni olacak şarkıyı.
Bülent Ortaçgil & Fikret Kızılok:
biz şarkılarımızı yarıştırmayız tazı gibi
bizim şarkılarımız rüzgarlara söylenir usulca
belki bir gün bilmeden buluşuruz
denizin kıyısında, çocuğun düşlerinde
ya da sivrisinek sazında usulca
usulca, usulca
bizim şarkılarımız rüzgarlara söylenir usulca
belki bir gün bilmeden buluşuruz
denizin kıyısında, çocuğun düşlerinde
ya da sivrisinek sazında usulca
usulca, usulca
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder